Μεγάλο Σάββατο
Το
Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της
Μεγάλης Σαρακοστής. Αφιερωμένη από την Εκκλησία μας στην κάθοδο του
Ιησού στον Άδη. Ενώ το σώμα του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του
κατέβηκε προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον Λόγο Του.
Εντωμεταξύ οι Αρχιερείς με την άδεια του Πιλάτου, εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού. Αυτό το έκαναν για να μην μπορέσουν οι μαθητές Του, να κλέψουν το σώμα Του και να διαδώσουν ότι αναστήθηκε. Είχαν οι Αρχιερείς αυτόν τον φόβο επειδή την ανάσταση Του, είχε προαναγγείλει ο Ιησούς ενόσω ήταν εν ζωή.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, στις εκκλησίες μας, τελείται η Θεία Λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Ονομάζεται έτσι, γιατί σε κάποιο σημείο της, ο Ιερέας προαναγγέλλει την Ανάσταση του Κυρίου, λέγοντας: «Ανάστα ο Θεός κρίνων την γην…». Ίσως η ύπαρξη αυτής της προαναγγελλίας, να είναι ο λόγος που το πένθος των πιστών την ημέρα αυτή είναι μικρότερο σε σχέση με αυτό της Μεγάλης Παρασκευής.
Στα Ιεροσόλυμα, η τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός και της Ανάστασης του Κυρίου, γίνονται το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου.
Πριν
από την ιερή τελετή, οι Iσραηλινές αρχές ερευνούν σχολαστικά τον
Πανάγιο Τάφο για να διαπιστώσουν ότι δεν υπάρχει κρυμμένος αναπτήρας,
σπίρτα ή κάποιο άλλο μέσο που μπορεί να μεταδώσει φωτιά. Μόλις ο έλεγχος
ολοκληρωθεί, οι μοναχοί του Πανάγιου Τάφου σφραγίζουν την πόρτα με
μελισσοκέρι.
Στις
12 το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου ξεκινάει η ιερουργία. Ο
Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης Ιεροσολύμων, συνοδευόμενος από αρχιερείς,
ιερείς και διακόνους, μπαίνει στον Ναό της Αναστάσεως και κάθεται στον
πατριαρχικό θρόνο.
Ο πολιτικός διοικητής της Ιερουσαλήμ και ο αστυνομικός διευθυντής ελέγχουν τον Πατριάρχη, ο οποίος βγάζει τα αρχιερατικά άμφιά του και μένει με το στιχάριο. Αφού διαπιστωθεί ότι δεν έχει μαζί του κάποιο μέσο μετάδοσης φωτιάς, αποσφραγίζεται ο Πανάγιος Τάφος και ο Πατριάρχης εισέρχεται με τους σβηστούς πυρσούς - δυο δέσμες 33 κεριών, όσα και τα χρόνια του Χριστού.
Σε ολόκληρο τον Ιερό Ναό της Αναστάσεως δεν υπάρχει ούτε ένα κερί, ούτε ένα καντήλι αναμμένο. Οι πιστοί περιμένουν την αφή του Αγίου Φωτός. Ο Ορθόδοξος Πατριάρχης προσεύχεται μέσα στον Πανάγιο Τάφο.
«Δεύτε λάβετε Φως»Όταν ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων βγει από το Κουβούκλιο, μεταδίδει το Άγιο Φως στους πιστούς, ενώ οι καμπάνες του Ναού της Αναστάσεως ηχούν χαρμόσυνα. Μέσα στο κλίμα του γενικότερου ενθουσιασμού, πολλοί βλέπουν να ανάβουν καντήλια, άλλοι πύρινες σφαίρες να στριφογυρίζουν μέσα στον Ναό της Αναστάσεως, ενώ κάποιοι «χαϊδεύουν» τη φλόγα που σύμφωνα με την παράδοση τα πρώτα δευτερόλεπτα «δεν καίει». Για άλλη μια χρονιά το Θαύμα της Αφής του Αγίου Φωτός έχει συντελεσθεί. Μια παράδοση που αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο του Ελληνορθόδοξου Πατριάρχη.
Από τα Ιεροσόλυμα το Φως θα ταξιδέψει με ειδικές πτήσεις στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες ορθόδοξες χώρες, όπου θα το υποδεχθούν με «τιμές αρχηγού κράτους».
Στην Ελλάδα η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά την διάρκεια της Λειτουργίας, στις 12 ακριβώς τα μεσάνυχτα, σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας σε κάθε χέρι από μία δεσμίδα τριάντα τριών κεριών με το Άγιο Φως, και ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…». Στην συνέχεια ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στο περίβολο της εκκλησίας όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».
Οι πιστοί μετά το τέλος της λειτουργίας μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους και το έθιμο θέλει να το φυλάνε να μην σβήσει για σαράντα ημέρες.Το Μεγάλο Σάββατο, όπως και η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα αυστηρής νηστείας, με το λάδι να ανήκει στις απαγορευμένες τροφές.
Όσοι δεν έχουν φτιάξει κουλούρια ή τσουρέκια και δεν έχουν βάψει κόκκινα αυγά την Μεγάλη Πέμπτη, το Μεγάλο Σάββατο έχουν την τελευταία τους ευκαιρία να το πράξουν. Οι ετοιμασίες των νοικοκυριών για το Πάσχα έχουν φτάσει στο τέλος τους. Το μόνο που απομένει είναι η κατασκευή της μαγειρίτσας που θα φαγωθεί μετά την ανάσταση καθώς και η προετοιμασία της ψησταριάς και της σούβλας για το αρνί ή το κατσίκι που θα φαγωθεί την ημέρα του Πάσχα.
Ο πολιτικός διοικητής της Ιερουσαλήμ και ο αστυνομικός διευθυντής ελέγχουν τον Πατριάρχη, ο οποίος βγάζει τα αρχιερατικά άμφιά του και μένει με το στιχάριο. Αφού διαπιστωθεί ότι δεν έχει μαζί του κάποιο μέσο μετάδοσης φωτιάς, αποσφραγίζεται ο Πανάγιος Τάφος και ο Πατριάρχης εισέρχεται με τους σβηστούς πυρσούς - δυο δέσμες 33 κεριών, όσα και τα χρόνια του Χριστού.
Σε ολόκληρο τον Ιερό Ναό της Αναστάσεως δεν υπάρχει ούτε ένα κερί, ούτε ένα καντήλι αναμμένο. Οι πιστοί περιμένουν την αφή του Αγίου Φωτός. Ο Ορθόδοξος Πατριάρχης προσεύχεται μέσα στον Πανάγιο Τάφο.
«Δεύτε λάβετε Φως»Όταν ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων βγει από το Κουβούκλιο, μεταδίδει το Άγιο Φως στους πιστούς, ενώ οι καμπάνες του Ναού της Αναστάσεως ηχούν χαρμόσυνα. Μέσα στο κλίμα του γενικότερου ενθουσιασμού, πολλοί βλέπουν να ανάβουν καντήλια, άλλοι πύρινες σφαίρες να στριφογυρίζουν μέσα στον Ναό της Αναστάσεως, ενώ κάποιοι «χαϊδεύουν» τη φλόγα που σύμφωνα με την παράδοση τα πρώτα δευτερόλεπτα «δεν καίει». Για άλλη μια χρονιά το Θαύμα της Αφής του Αγίου Φωτός έχει συντελεσθεί. Μια παράδοση που αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο του Ελληνορθόδοξου Πατριάρχη.
Από τα Ιεροσόλυμα το Φως θα ταξιδέψει με ειδικές πτήσεις στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες ορθόδοξες χώρες, όπου θα το υποδεχθούν με «τιμές αρχηγού κράτους».
Στην Ελλάδα η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά την διάρκεια της Λειτουργίας, στις 12 ακριβώς τα μεσάνυχτα, σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας σε κάθε χέρι από μία δεσμίδα τριάντα τριών κεριών με το Άγιο Φως, και ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…». Στην συνέχεια ιερείς, ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στο περίβολο της εκκλησίας όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».
Οι πιστοί μετά το τέλος της λειτουργίας μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους και το έθιμο θέλει να το φυλάνε να μην σβήσει για σαράντα ημέρες.Το Μεγάλο Σάββατο, όπως και η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα αυστηρής νηστείας, με το λάδι να ανήκει στις απαγορευμένες τροφές.
Όσοι δεν έχουν φτιάξει κουλούρια ή τσουρέκια και δεν έχουν βάψει κόκκινα αυγά την Μεγάλη Πέμπτη, το Μεγάλο Σάββατο έχουν την τελευταία τους ευκαιρία να το πράξουν. Οι ετοιμασίες των νοικοκυριών για το Πάσχα έχουν φτάσει στο τέλος τους. Το μόνο που απομένει είναι η κατασκευή της μαγειρίτσας που θα φαγωθεί μετά την ανάσταση καθώς και η προετοιμασία της ψησταριάς και της σούβλας για το αρνί ή το κατσίκι που θα φαγωθεί την ημέρα του Πάσχα.
